با احیای کریدور شرق-غرب عبوری از مسیر ایران، بازار ترانزیتی ۳۰ میلیون تنی در زنجیره ارزش جهانی که بازیگران اصلی آن دو قطب اقتصادی چین و اتحادیه اروپا هستند، نصیب ایران می شود.
به گزارش پایگاه خبری ریل نیوز به نقل اقتصاد معاصر، پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، مسیر‌های کریدور شرق-غرب دچار تحولاتی شدند که برای بعضی از کشور‌ها منفعت و برای بعضی دیگر، خسارت به همراه داشت.
مسیر شمالی چین-اروپا، مسیری که چین را از طریق روسیه به اروپا وصل می‌کرد، با تحریم‌های اتحادیه اروپا دچار اختلال شد.
بر همین اساس، با توجه به همسایگی چین با قزاقستان و مراودات ترانزیتی قبلی، قزاقستان به هاب ترانزیتی چین تبدیل شد به طوری که چند هفته اخیر، KTZ (راه آهن قزاقستان) اعلام کرد که به دلیل شلوغی بیش از حد گذرگاه‌های مرزی قزاقستان و چین، مجددا ممنوعیت قبلی تردد کانتینر‌های ورودی را تا پایان ماه در گذرگاه دوستیک تمدید می‌کند.
براساس گزارش راه آهن قزاقستان، در ۸ ماه ۲۰۲۴، حمل و نقل بار از طریق گذرگاه ریلی دوستیک – آلاشانکو، به ۹.۱ میلیون تن رسیده است که رشد ۲۰ درصدی را تجربه کرده است.
همچنین گذرگاه‌های اصلی چین و قزاقستان، آلاشنکو و خورگوس هستند که در سال ۲۰۲۳، تقریبا نیمی از ۱۷۰۰۰ قطار مسیر چین-اروپا را به خود اختصاص داده اند.
با توجه به آن که حمل زمینی و یکپارچه کالا به خصوص ریلی، برای بازرگانان اهمیت ویژه‌ای داشته است، ایران می‌تواند با مسیر شرق-غرب عبوری از خاک خود، دور زننده بی ثباتی‌های سیاسی، ظرفیت پایین مسیر ترانس کاسپین، عبور از دریا و افزایش تخلیه و بارگیری و همچنین افزایش زمان و هزینه انتقال کالا را کاهش دهد.
همچنین این مسیر علاوه بر حمل و نقل زمینی یکپارچه، عبور از تعداد کشور‌های کمتر و ایجاد فضای امن‌تر برای بازرگانان را در اختیار ذینفعان این کریدور قرار می‌دهد. کمیسیون مشترکی با کشور‌های چین، قزاقستان، ترکمنستان و ترکیه با محوریت ایران، می‌تواند کریدور شرق-غرب عبوری از ایران را احیا کند.
با احیای کریدور شرق-غرب عبوری از مسیر ایران، بازار ترانزیتی ۳۰ میلیون تنی در زنجیره ارزش جهانی که بازیگران اصلی آن دو قطب اقتصادی چین و اتحادیه اروپا هستند، نصیب ایران می‌شود.
اهمیت ایران به عنوان شاهراه تجارت جهانی، شهرتی چند هزار ساله دارد و جاده ابریشم گواهی بر این واقعیت است؛ جاده‌ای که امروز چین به عنوان دومین ابرقدرت اقتصادی جهان، در تلاش است تا آن را در قالب ابتکار کمربند-راه (BRI) دوباره احیا کند.
بدون تردید موقعیت و جغرافیای ایران در این طرح تجاری بزرگ را نمی‌توان نادیده گرفت؛ زیرا دسترسی چین به بازار‌های اروپا، آمریکا، آفریقا و غرب آسیا، در شرایط کنونی عمدتا از طریق دریایی صورت می‌گیرد که صرف نظر از دوری و زمان بر بودن، چینی‌ها نگرانی امنیت این مسیر دریایی نیز هستند که با تحولات، قدرت نمایی و مداخله جویی برخی کشور‌ها از جمله آمریکا، دست و پنجه نرم می‌کنند؛ بنابراین استفاده چین از مزیت جغرافیایی ایران و حضور ایران در این زنجیره ارزش جهانی، بازی برد-برد را برای طرفین شکل می‌دهد.
در راستای تحقق این هدف، روز چهارشنبه (۲۵ مهر) دومین قطار کانتینری چین پس از توافقات اخیر با کشور‌های چین، قزاقستان و ترکمنستان، به مرز ریلی اینچه‌برون رسید.
این قطار که دارای ۲۴ واگن حامل ۴۶ کانتینر لوازم و قطعات خودرو است، پس از انجام تشریفات گمرکی از ایستگاه اینچه برون به مقصد جلفا اعزام می‌شود.